Podstawowe informacje
Opis
Filamenty elastyczne wykazują wysoką odporność chemiczną oraz mechaniczną. Przyczepność warstw wydruków wykonanych z flexów jest niezwykle wysoka, podobnie jak przyczepność do powierzchni druku (dotyczy tylko TPU i TPEE). Z tego względu wymagane jest drukowanie na płycie teksturowanej lub użycie separatora na powierzchni płyty (np. kleju w sztyfcie lub taśmy kaptonowej). Filamenty elastyczne opierają się zazwyczaj na TPE (thermoplastic elastomer - elastomer termoplastyczny), jednak występują pod wieloma nazwami, np. TPU, TPEE itd. TPU to tak naprawdę podtyp TPE, a głównym wyróżnikiem jest twardość w skali Shore'a. TPU ma zwykle około 60A-90A w skali twardości Shore'a. Ogólnie rzecz biorąc, im bardziej miękki filament, tym trudniejszy w drukowaniu.
 |
| Skala twardości Shore'a, źródło: smooth-on.com |
Filamenty elastyczne są zazwyczaj niezwykle odporne na ścieranie (i zadrapanie), pozostają elastyczne nawet w niskich temperaturach i wykazują bardzo dobrą odporność na rozpuszczalniki. Po drukowaniu zachowują również stabilne wymiary, ponieważ skurcz lub podwijanie są minimalne. Oprócz tego wykazują niezrównaną odporność na rozciąganie: wydruki 3D mogą być poddawane bardzo dużym obciążeniom zanim zostaną przerwane. Właściwości te sprawiają, że materiały te nadają się do druku tulejek dystansowych i innych wysoce obciążonych elementów. Dobierając odpowiednie ustawienia możesz drukować stemple, opony do samochodów zdalnie sterowanych, podeszwy butów, paski itp.
Biorąc po uwagę wyzwania związane z drukowaniem materiałów elastycznych, ich użycie zalecamy tylko zaawansowanym użytkownikom. Mamy na myśli częste zatykanie dyszy, trudności w drukowaniu mostów i zwisów, zawijanie się filamentu wokół kół radełkowanych ekstrudera, nitkowanie i wyciekanie z dyszy.
Porównanie materiałów obsługiwanych przez nasze drukarki znajdziesz w naszym przewodniku po materiałach.
|
Zalety |
Wady |
|---|---|
|
✔ Elastyczność i giętkość |
✖ Wysoki stopień trudności w drukowaniu |
|
✔ Stabilność wymiarowa (niski skurcz) |
✖ Niska prędkość druku |
|
✔ Bardzo dobra przyczepność warstw |
✖ Duże problemy z drukowaniem mostów i zwisów |
|
✔ Wysoka wytrzymałość mechaniczna i chemiczna |
✖ Trudności z usunięciem podpór |
|
✖ Nitkowanie | |
|
✖ Higroskopijność (wchłanianie wilgoci) |
Zastosowanie
Najlepszym zastosowaniem materiałów elastycznych jest druk tulejek dystansowych i innych wysoce obciążonych elementów. Dobierając odpowiednie ustawienia możesz drukować stemple, opony do samochodów zdalnie sterowanych, podeszwy butów, paski itp.
Ważne zasady dla udanych wydruków z materiałów elastycznych
- Upewnij się, że dysza jest idealnie drożna. Jeśli nie masz pewności, wykonaj "cold pull", aby całkowicie ją wyczyścić.
- Poluzuj docisk ekstrudera, aby koła radełkowane tylko delikatnie ściskały filament. Jeśli docisk będzie zbyt mocny, filament może zawijać się wokół nich.
- Jeśli drukujesz na gładkiej płycie z naklejką PEI lub na płycie satynowej, nałóż na jej powierzchnię warstwę separacyjną (może to być klej w sztyfcie lub taśma kaptonowa). Płyta teksturowana nie wymaga żadnej warstwy - wydruki będą dobrze się trzymać, ale też z łatwością odejdą od powierzchni po wystudzeniu, nie uszkadzając jej.
- Drukuj powoli. Czym wolniej, tym lepiej. Filamenty elastyczne drukują się najlepiej w okolicach 20 mm/s, a maksymalna prędkość to między 30 a 40 mm/s. Przy wyższych prędkościach ryzykujesz zatkaniem dyszy lub wkręceniem filamentu w kółka radełkowane. Na drukarkach Original Prusa zalecamy użycie profilu filamentu “Semiflex lub Flexfill 98A” albo “Filatech FilaFlex40”, ponieważ mają one odpowiednio przystosowane prędkości.
- Zwiększ temperaturę dyszy o 5°C - pozwoli to zmniejszyć opór filamentu. Oprócz tego wyłącz chłodzenie wydruku.
- Przechowuj filament w suchych warunkach. Filamenty elastyczne chłoną wilgoć z powietrza, co utrudnia ich drukowanie.
Porady dla udanych wydruków
Elastyczność a ustawienia slicera
Potrzebujesz wyższej wytrzymałości mechanicznej? Ustaw wyższą gęstość wypełnienia w PrusaSlicer. Jeśli jednak potrzebujesz zachować elastyczność, spróbuj zmniejszyć grubość powłok (czyli ilość obrysów i warstw górnych oraz dolnych). Pamiętaj jednak, że filamenty elastyczne nie nadają się zbyt dobrze do drukowania mostów i zwisów. Jeśli powłoka będzie zbyt cienka, mogą pojawić się w niej dołki i otwory.
Retrakcja
Jeśli do cięcia modeli używasz innego programu, niż PrusaSlicer, spróbuj nieznacznie zmniejszyć retrakcję. Czym niższa, tym niższe ryzyko zatkania dyszy lub zaplątania filamentu w kółkach radełkowanych. Dobrą metodą jest całkowite wyłączenie retrakcji i stopniowe podnoszenie jej z jednoczesną obserwacją rezultatów.
Podpory
Podpory mogą wymagać większego odstępu w osi Z. Spróbuj zwiększyć go do 0,3 mm. Jeśli będą za blisko, mogą zespoić się z modelem na stałe, co utrudni ich usunięcie. Zwiększ 'Odstęp materiału podporowego od modelu w osiach XY' do co najmniej 100%.
Czujnik filamentu
Pamiętaj, że automatyczna zmiana filamentu może nie działać z materiałami elastycznymi.
Więcej szczegółów dotyczących drukowania "elastyków" znajdziesz w tym artykule.
Elastyczny filament
Droga filamentu w Original Prusa XL do dyszy jest bardzo długa. Ze względu na swoją miękkość, filamenty elastyczne wymagają szczególnej uwagi podczas ładowania do tej drukarki. W tym celu postępuj zgodnie z instrukcjami w poniższym filmie:
Przykładowe wydruki
|  |
| Stemple, węże i opony | Przykład giętkości |
 |  |
| Obudowy ochronne na GoPro i smartfony |